2.5. ΙΤΑΛΙΑ
Στην Ιταλία, η γενική κατάσταση σχετικά με την αναπηρία και την προσβασιμότητα προφανώς καλύπτεται καλά από τους εθνικούς/περιφερειακούς νόμους και μέτρα, συμπεριλαμβανομένης της συνταγματικής προστασίας από τη δεκαετία του 1960. Η νομοθεσία για την αναπηρία είναι ποικίλη (δύο θεμελιώδη δικαιώματα: δικαίωμα στην ισότητα, δικαίωμα στην υγεία).
Η χώρα έχει επικυρώσει τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία (Νόμος Αρ. 18 του 2009) αλλάζοντας την άποψή της σε διάφορα θέματα: αναγνώριση συνθηκών αναπηρίας, πολυδιάστατη αξιολόγηση για την πρόσβαση σε υπηρεσίες και παροχές, προβολή πολιτικών αναπηρίας, και τα λοιπά.
Τα άτομα με αναπηρία δεν είναι πλέον απλώς οι αποδέκτες των πολιτικών πρόνοιας, αλλά γίνονται αντικείμενο εθνικών, περιφερειακών και τοπικών πολιτικών.
Ωστόσο, στην πραγματική ζωή τα ΑμεΑ συχνά αντιμετωπίζουν δυσκολίες λόγω της προκατάληψης των άλλων ανθρώπων, της παρουσίας αρχιτεκτονικών φραγμών ή της έλλειψης δομών που τους καθιστούν αυτόνομους.
Τρέχουσα Κατάσταση
Εκπαίδευση
Τα ΑμεΑ έχουν το δικαίωμα να επιλέξουν τη δική τους εκπαιδευτική και επαγγελματική διαδρομή λαμβάνοντας ατομική υποστήριξη από μικρή ηλικία μέχρι το Πανεπιστήμιο. Δυστυχώς, δεν λαμβάνει πάντα το παιδί τον αριθμό των ωρών υποστήριξης που δικαιούται.
Απασχόληση/ Οικονομική Ισότητα
Μεγάλος αριθμός ΑμεΑ είναι άνεργοι: το 35,8% είναι άνεργοι σε σύγκριση με το 57,8% των ατόμων χωρίς αναπηρία. Οι περισσότερες ιδιωτικές εταιρείες φαίνεται να προτιμούν να χάνουν φορολογικά οφέλη παρά να προσλαμβάνουν άτομα με αναπηρία. Υπάρχουν περίπου 2.300.000 οικογένειες με τουλάχιστον ένα άτομο με αναπηρία, οι οποίες αναγκάζονται να πληρώσουν για υπηρεσίες επειδή η δημόσια βοήθεια δεν επαρκεί για την κάλυψη των ατομικών αναγκών.
Φροντίδα υγείας
Παρόλο που, το δικαίωμα στην υγεία αναγνωρίζεται σε όλους (π.x. δεν είναι πάντα επαρκής για την αντιμετώπιση ιδιαίτερα δύσκολων καταστάσεων.
Κοινωνική ζωή και προσβασιμότητα
Σχεδόν το 80% των ΑμεΑ είναι εντελώς ανενεργά και ένα εκατομμύριο από αυτούς αποδίδουν αυτή την επιλογή σε πρόβλημα υγείας λόγω έλλειψης κατάλληλων υποδομών. Ο νόμος 104/92 αναφέρεται ενδεικτικά καθώς αντιμετωπίζει διάφορες πτυχές της ένταξης των ΑμεΑ: υπηρεσίες στέγασης, μεταφορές, άρση αρχιτεκτονικών εμποδίων, φορολογικές μειώσεις κ.λπ.
Καλές Πρακτικές στην Ιταλία
Το Valuable Network είναι το ευρωπαϊκό δίκτυο κοινωνικά υπεύθυνων εταιρειών του κλάδου της φιλοξενίας. Έχει δημιουργηθεί στο πλαίσιο του έργου Erasmus + «Μόνος μου… στη δουλειά». Μια ομάδα συλλόγων αναπηρίας, πανεπιστημίων, ξενοδοχείων και ενός ιδρύματος για ίσες ευκαιρίες σχεδίασαν, ανέπτυξαν και δοκίμασαν τα τρία εργαλεία, τα οποία τώρα προωθούνται από το δίκτυο:
- μια εφαρμογή για εκπαιδευόμενους/εργαζομένους με νοητικές αναπηρίες,
- βίντεο για μια σωστή σχέση μεταξύ των ατόμων με διανοητική αναπηρία και των συναδέλφων τους,
- και ενα e-learning για διευθυντές του τομέα φιλοξενίας με στόχο την πιστοποίηση των προσπαθειών της εταιρείας προς την εργασία (3 διαφορετικές ετικέτες που αντιστοιχούν σε διαφορετικούς βαθμούς δέσμευσης: χάλκινο, ασημί, χρυσό).
Ο Συνεταιρισμός Il Portico ιδρύθηκε το 1984 με σκοπό, που μοιράζονται ορισμένοι χειριστές του ψυχιατρικού κέντρου ημέρας στην Passirana (Rho), ορισμένοι ψυχιατρικοί χρήστες και ορισμένα μέλη της οικογένειας, να προσφέρουν υποστήριξη για την κοινωνική ένταξη μέσω της παροχής μιας σταθερής και πολύτιμης εργασίας. Το εύρος των ευκαιριών απασχόλησης έχει διαφοροποιηθεί και σήμερα, εκτός από άτομα με ψυχολογική δυσφορία, στον συνεταιρισμό απασχολούνται όλες οι κατηγορίες ευάλωτων ατόμων. Αυτό κατέστη δυνατό χάρη στη σχέση με δημόσιους φορείς (π.χ. νοσοκομεία, δήμους) και ιδιωτικούς φορείς (π.χ. τοπικές εταιρείες, ιδρύματα). Αυτή τη στιγμή ο συνεταιρισμός παρέχει εργασία σε 320 άτομα, εκ των οποίων τα 140 βρίσκονται σε ευάλωτη κατάσταση.
Στο 10μηνο έργο, που προωθείται από την ένωση Amici di Galiana Onlus και παρακολουθείται από το Project Tuscia, συμμετείχαν 11 νέοι ηλικίας μεταξύ 18 και 35 ετών με αναπηρίες και ψυχικές διαταραχές, με στόχο την εκπαίδευση τους σε νέες δεξιότητες στον αγροτικό τομέα. Οι εταιρείες που συμμετέχουν στο έργο είναι όλες μέρος του δικτύου Sol.Care Bio-Social Agriculture.