Ενεργητική Ακρόαση

Η ακρόαση πρέπει να θεωρείται ως μια στιγμή στη διαδικασία επικοινωνίας: το εισερχόμενο μήνυμα ακούγεται και υποβάλλεται σε επεξεργασία προκειμένου να σχηματιστεί μια ενέργεια ή μια απάντηση/αντίδραση.

Η ακρόαση είναι διαφορετική και κάτι πολύ περισσότερο από το «ακούω».

Ενεργητική ακρόαση σημαίνει ΝΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΤΕ ΑΥΤΑ ΠΟΥ ΛΕΕΙ Ο ΣΥΝΟΜΙΛΗΤΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΜΠΛΟΥΤΙΣΗ ΤΗΣ ΔΙΚΗΣ ΣΑΣ ΑΠΟΨΗΣ

Ακρόαση σημαίνει:

• να κατανοώ τα μηνύματα που στέλνει ο συνομιλητής, τις ιδέες και τις απόψεις του,
• να αντιλαμβάνομαι όχι μόνο το νόημα αυτού που επικοινωνεί ένα άλλο άτομο, αλλά και τα συναισθήματά του, τα «μυστικά νοήματα».

Η ικανότητα ακρόασης και η επίγνωση του ότι σε ακούν είναι η βάση κάθε σχέσης.

Ένας καλός ακροατής είναι μάρτυρας, όχι φίλτρο της εμπειρίας κάποιου άλλου.

Η Ακρόαση είναι:

• η ικανότητα να αναλαμβάνει κανείς τον ρόλο του ομιλητή για να κατανοεί, χωρίς να κρίνει, τα συναισθήματα του ομιλητή (ενσυναίσθηση),
• η ικανότητα να αντιλαμβάνεται κανείς την άποψη ενός άλλου ατόμου με σεβασμό στη διαφορετικότητά του (εξωπάθεια).

Τι μπορεί το μυαλό μας να κάνει κατά τη διάρκεια της ακρόασης:

• ΠΑΡΑΜΟΡΦΩΣΗ: ασυνείδητα τροποποιεί και προσαρμόζει τα δεδομένα της πραγματικότητας ώστε να ταιριάζουν στα δικά μας σχήματα και απόψεις
• ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ: αποδοχή αυτού που προτείνει ο συνομιλητής για να αποφύγει τη σύγκρουση
• ΜΕΡΙΚΗ ΠΡΟΣΟΧΗ: βλέπει μόνο ένα μέρος του αντικειμένου που παρατηρεί ή ακούει, διαγράφοντας ότι δεν ταιριάζει στα δικά μας σχέδια
• ΑΡΝΗΣΗ: αρνείται την πραγματικότητα ή ορισμένα κομμάτια της με το να μην τα καταγράφει στο υλικό παρατήρησης
• ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ: αρνείται τα συναισθήματα που έχει για το άλλο άτομο, θεωρώντας τα ξένα ή περιττά προς την παρατήρηση

Αρχές Ενεργητικής Ακρόασης:

• Περιέργεια για εξερεύνηση διαφορετικών απόψεων
• Ακούμε χωρίς να διακόπτουμε: η σιωπή βοηθά στην κατανόηση
• Ακούμε χωρίς να προσποιούμαστε ότι γνωρίζουμε τι θα ειπωθεί στη συνέχεια
• Αποφεύγουμε να κρίνουμε αξιολογικά, καθώς και επικριτικές ή λογοκριτικές συμπεριφορές
• Ελέγχουμε ότι κατανοούμε το περιεχομένου που εκφράζεται και το είδος της προτεινόμενης αναφοράς

Ενεργητική Ακρόαση

Σημαίνει να δίνουμε μεγάλη προσοχή στο άτομο που μας μιλάει, αποφεύγοντας περισπασμούς, και να προετοιμάζουμε ερωτήσεις, σχόλια ή ιδέες για να απαντήσουμε με κατανόηση. Ακούγοντας, μπορούμε να κατανοήσουμε καλύτερα τις ανάγκες του άλλου ατόμου.

Υπάρχουν τρία βήματα ενεργητικής ακρόασης:

• Βήμα πρώτο, δώστε μεγάλη προσοχή σε αυτό που λέει το άλλο άτομο.
• Βήμα δεύτερο, κάντε ερωτήσεις για διευκρίνιση. Εάν έχετε αμφιβολίες για το αν καταλαβαίνετε, κάντε πάντα ερωτήσεις για διευκρίνιση.
• Βήμα τρίτο, παραφράστε αυτό που λέει το άλλο άτομο για να διασφαλίσετε ότι και οι δύο σας βρίσκεστε στην ίδια σελίδα και έχετε την ίδια αντίληψη.